समानुपातिकको आधा मत गणना गर्दा प्राप्त तथ्यांकका आधारमा प्रतिनिधिसभाको समीकरण




प्रतिनिधिसभाको समानुपातिकतर्फ खसेको एक करोड पाँच लाखमध्ये आधा मत गन्दा एमाले, कांग्रेस, माओवादी र संघीय समाजवादी फोरमले मात्रै तीन प्रतिशतको थ्रेसहोल्ड कटाएका छन् । त्यसैले राष्ट्रिय पार्टीका रूपमा उनीहरूले मात्रै समानुपातिकको एक सय १० सिटको वितरणमा सहभागी हुन पाउनेछन् ।

राजपा नेपालले प्रत्यक्षमा फोरमभन्दा एक बढी अर्थात् ११ सिट जिते पनि समानुपातिकमा थ्रेसहोल्ड छुन संघर्ष गरिरहेको छ । अहिलेसम्म उसले २ दशमलव ४८ प्रतिशत मत पाएको छ । यो मत ३ प्रतिशत पुर्‍याएमा उसले पनि कम्तीमा चार सिट पाउनेछ । र ती चार सिट कांग्रेस, एमाले, माओवादी र फोरमको खाताबाट घट्नेछ ।




उम्मेदवारको प्राथमिकता तय, तर तलमाथि हुन सक्छ

कुल दुई सय ७५ सिटमध्येबाट कम्तीमा ३३ प्रतिशत अर्थात् ९२ जना महिला प्रतिनिधिसभाको सदस्य हुनु अनिवार्य छ । प्रत्यक्षमा ६ महिला विजयी भएकाले अब कम्तीमा ८६ महिला समानुपातिकबाट सांसद हुनेछन् । पुरुषका लागि २४ सिट मात्र बाँकी छ ।




महिला तथा बाँकी पुरुषको प्रतिनिधित्व गराउँदा पनि समावेशी समूहको प्रतिशतका आधारमा आदिवासी जनजाति (२८.७ प्रतिशत), खस–आर्य (३१.२ प्रतिशत), थारू (६.६ प्रतिशत), दलित (१३.८ प्रतिशत), मधेसी (१५.३ प्रतिशत), मुस्लिम (४.४ प्रतिशत)लाई स्थान दिनुपर्नेछ ।




सबै समूहको प्रतिनिधित्व बन्दसूचीमा उल्लेख भएको प्राथमिकताका आधारमा हुनुपर्नेछ । तर, निर्वाचनसम्बन्धी नियमावलीमा क्रमसंख्यालाई 'यथासम्भव' पालना गर्ने भनिएकाले दलहरूले तलमाथि गर्ने छिद्र बाँकी छ ।




एमाले




मतगणनाको रुझानअनुसार समानुपातिकमा एमालेले ४५ सिट पाउने स्थिति छ । प्रत्यक्षमा ८१ सिट पाएमा एमालेको प्रतिनिधिसभामा सिट १२६ पुग्नेछ । कुल सांसद संख्याको ३३ प्रतिशत महिला पुर्‍याउन एमालेले ४२ जना महिलालाई प्रतिनिधि बनाउनुपर्नेछ । प्रत्यक्षमा एमालेबाट दुईजना महिला निर्वाचित भएकाले समानुपातिकबाट ४० महिला उम्मेदवारले प्रतिनिधिसभामा स्थान पाउनेछन् । यसरी पाँच सिट मात्र पुरुषका लागि सुरक्षित हुनेछ । ३३ प्रतिशत अर्थात् कुल ४२ मध्ये खस–आर्यबाट ३१.२ प्रतिशत अर्थात् १३ जना महिलाले प्रतिनिधित्व पाउने हुन् । खस–आर्य समुदायका २ महिला प्रत्यक्षबाट निर्वाचित भएकाले अब सो समुदायका ११ जनाले मात्र समानुपातिकबाट प्रतिनिधित्व पाउनेछन् । त्यस्तै, आदिवासी जनजातिबाट १२ जना, थारूबाट ३ जना, दलितबाट ६ जना, मधेसीबाट ६ जना, मुस्लिमबाट २ जनाको प्रतिनिधित्व हुनुपर्नेछ ।




प्रतिनिधित्व पाउने खस–आर्य ११ महिला




१. राधा ज्ञवाली




२. विन्दा पाण्डे




३. गोमा देवकोटा




४. कल्याणी खड्का




५. निरु पाल




६. मनकुमारी जिसी




७. माया न्यौपाने




८. विष्णु शर्मा




९. सरिता न्यौपाने




१०. मैना भण्डारी




११. तीर्था गौतम




प्रतिनिधित्व पाउने आदिवासी १२ महिला




१. थममाया थापा




२. डा. शिवमाया तुम्बाहाम्फे




३. सुजिता शाक्य




४. रामकुमारी झाँक्र




५. विना श्रेष्ठ




६. तुलसी थापा




७. नवीना लामा




८. शान्तिमाया तामाङ




९. कुमारी मेचे




१०. रणकुमारी बलम्पाकी




११. माइली लामा




१२. मेन्चुङ लामा




प्रतिनिधित्व पाउने थारू ३ महिला




१. शान्ता चौधरी




२. लक्ष्मी चौधरी




३. गंगा चौधरी




प्रतिनिधित्व पाउने दलित ६ महिला




१. निरादेवी जैरू




२. विमला विश्वकर्मा




३. विमला विक




४. पार्वतीकुमारी विसंखे




५. सानु शिवा




६. आशाकुमारी विक




प्रतिनिधित्व पाउने मधेसी ६ महिला




१. जुलीकुमारी महतो




२. डा. पुष्पाकुमारी कर्ण




३. सरलाकुमारी यादव




४. रेखाकुमारी झा




५. सरिताकुमारी गिरी




६. सीता यादव




प्रतिनिधित्व पाउने मुस्लिम २ महिला




१. कालिला खान




२. समिना हुसैन




प्रतिनिधित्व पाउने ५ पुरुष

एमालेले प्रत्यक्षमा धेरै सिट जितेको र सबैजसो पुरुष भएकाले समानुपातिकमा पुरुषका लागि ५ स्थान मात्र खालि हुनेछ । त्यसमा पनि समुदायको समानुपातिक प्रतिनिधित्व आवश्यक हुन्छ । समानुपातिक प्रतिनित्वि गराउँदा प्राथमिकताका आधारमा आदिवासीबाट विजय सुब्बा, खस आर्यबाट मुकुन्द न्यौपाने, थारुबाट मझीलाल थारु, दलितबाट रामप्रित पासवान, मधेसीबाट मोतीलाल दुगड र मुस्लिमबाट समीममियाँ अन्सारीमध्ये पनि पनि एक जनाले अवसर पाउने छैनन् ।




कांग्रेस




प्रत्यक्षमा २२ सिट जितेको कांग्रेसले समानुपातिकको मतगणनाको रुझानअनुसार ४३ सिट पाउने सम्भावना छ । प्रतिनिधिसभाका कांग्रेसको कुल प्रतिनिधित्व ६५ भएमा ३३ प्रतिशत अर्थात् २२ महिलाले प्रवेश पाउनेछन् । प्रत्यक्षमा कांग्रेसका एकजना पनि महिलाले नजितेकाले २२ नै महिला समानुपातिकबाट पठाउनुपर्नेछ । त्यसो गर्दा पनि पुरुषका लागि २१ स्थान सुरक्षित हुनेछ । २१ जना पुरुष र २२ जना महिलामध्ये पनि विभिन्न समुदायबाट समानुपातिक प्रतिनिधित्व गराउनुपर्नेछ ।




प्रतिनिधित्व पाउने आदिवासी ७ पुरुष

१. बहादुरसिंह लामा




२. कर्मा घले




३. उमेश श्रेष्ठ




४. लालकाजी गुरुङ




५. जिपछिरिङ लामा




६. दिव्यमणि राजभण्डारी




७. जीवनप्रेम श्रेष्ठ




प्रतिनिधित्व पाउने खस–आर्य ७ पुरुष

१. बालकृष्ण खाण




२. दिलेन्द्रप्रसाद बडू




३. किशोरसिंह राठौर




४. सत्यनारायण खनाल




५. सूर्यबहादुर केसी




६. मोहनप्रसाद पाण्डे




७. अन्तराम भट्ट




प्रतिनिधित्व पाउने १ थारू र १ मुस्लिम पुरुष

पद्मनारायण चौधरी र अतहर कमाल मुसलमान




प्रतिनिधित्व पाउने ३ दलित र ३ मधेसी पुरुष

१. मानबहादुर विश्वकर्मा




२. मीनबहादुर विश्वकर्मा




३. प्रकाश रसाइली




र १. विनोदकुमार चौधरी




२. स्मृतिनारायण चौधरी




३. नागेन्द्रकुमार राय




प्रतिनिधित्व पाउने खस आर्य ७ महिला

१. सुजाता कोइराला




२. पुष्पा भुसाल




३. डिला संग्रौला




४. मीना पाण्डे




५. उमा रेग्मी




६. दीपशिखा शर्मा




७. रुक्मणिदेवी कोइराला




प्रतिनिधित्व पाउने आदिवासी ६ महिला

१. ज्ञानकुमारी छन्त्याल




२. प्रमिला राई




३. महेन्द्रकुमारी लिम्बु




३. हिरा गुरुङ




५. मीना सुब्बा




६. सुवर्ण ज्वारचन




प्रतिनिधित्व पाउने १ थारु र १ मुस्लिम महिला

पार्वता डिसी चौधरी र सर्वत आरा खान




प्रतिनिधित्व पाउने ३ दलित र ३ मधेसी महिला

१. सुजाता परियार




२. लक्ष्मी परियार




३. विमला नेपाली

१. सीतादेवी यादव २. चित्रलेखा यादव ३. मीनाक्षी झा




माओवादी




प्रत्यक्षमा ३६ सिट जितेको माओवादीले समानुपातिकमा भने त्यसको आधा अर्थात् १८ सिट जित्ने सम्भावना छ । कुल ५४ सांसदमध्ये ३३ प्रतिशत अर्थात् १८ जना महिला माओवादी प्रतिनिधि बन्नेछन् । तर, प्रत्यक्षमा ३ जना महिलाले जितिसकेकाले माओवादीले अब कम्तीमा १५ महिला पठाउनुपर्नेछ । ३ सिट मात्रै पुरुषका लागि सुरक्षित रहनेछ । कुल १८ महिलामध्ये २ आदिवासी जनजाति र १ खस–आर्य महिलाले प्रत्यक्षबाट जितेका छन् । खस–आर्यबाट ६ जना महिलामध्ये १ जनाले जितिसकेकाले पाँच जनाले स्थान पाउन सक्छन् ।




प्रतिनिधित्व पाउने खस–आर्य ५ महिला

१. रेखा शर्मा २. पूर्णाकुमारी

सुवेदी ३. धर्मशीला चापागाईं

४. सत्या पहाडी ५. सीता पोखरेल




प्रतिनिधित्व पाउने आदिवासी ३ महिला

१. जयपुरी घर्ती २. शशी श्रेष्ठ

३. ओनसरी घर्ती




प्रतिनिधित्व पाउने थारू १ र मुस्लिम १ महिला

रामकुमारी चौधरी र

चाँदतारा कुमारी




प्रतिनिधित्व पाउने दलित २ र मधेसी ३ महिला

१. अन्जना बिसंखे २. दुर्गा विक

१. इन्दु शर्मा २. बोधमाया यादव

३. दिलकुमारी




प्रतिनिधित्व पाउने ३ पुरुष

पुरुषमध्येबाट पनि आदिवासी जनजातिबाट सुनीलकुमार मानन्धर, खस–आर्यबाट हितराज पाण्डे, मधेसीबाट जोगकुमार बर्बरिया यादवले प्रतिनिधित्व पाउने देखिन्छ ।




फोरम

प्रत्यक्षमा १० सिट जितेको संघीय समाजवादी फोरमले समानुपातिकमा ४ सिट जित्ने स्थिति छ । प्रत्यक्षमा ३३ प्रतिशत महिला पुर्‍याउन समानुपातिकमा पाउने चारै सिटमा महिलाई पठाउनुपर्नेछ । समावेशी प्रतिनिधित्वका आधारमा आदिवासी जनजातिबाट रेनुका गुरुङ, खस–आर्यबाट सरिता गिरी, मधेसीबाट रेणु यादव, मुस्लिमबाट रुही नाज, थारूबाट रीता चौधरी र दलितबाट कलुदेवी विश्वकर्मामध्येबाट पनि दुईजनाले स्थान पाउनेछैनन् । निर्णय गर्ने अधिकार पार्टीलाई हुनेछ ।Source:Media Np

मङ्गलबार २६ गते मङ्सिर । नवलपुर - कांग्रेस महामन्त्री डा. शशांक कोइरालाले पार्टी पराजयको जिम्मेवारी सबैले लिनुपर्ने बताएका छन् । उनले प्रतिनिधिसमा र प्रदेशसभा निर्वाचनमा पार्टी पराजित हुनुको दोष सभापति शेरबहादुर देउवालाई मात्र लगाउन नहुने बताएका हुन् ।
कावासोतीमा सोमबार सञ्चारकर्मीसँग कुरा गर्दै महामन्त्री कोइरालाले पार्टी पराजयको अपजस कुनै एक व्यक्तिलाई दिनुभन्दा अब पार्टीलाई पुनर्जीवन दिन सबैको ध्यान केन्द्रित हुनपर्ने बताए ।
कोइरालाले पार्टी केन्द्रीय समितिको बैठक बसेर नयाँ धारणा तय गरिने र पार्टी पुनर्संरचना गर्ने बताए । उनले संसद्मा बलियो प्रतिपक्षीको भूमिकामा रहने र पार्टीभित्रको सबै असन्तुष्टि समाधान गरिने प्रतिबद्धता व्यक्त गरे ।
यसैगरी कांग्रेस नेता विनोद चौधरीले निर्वाचन सफल हुनु र सबैको सहभागिता देखिनु कांग्रेस र प्रजातन्त्रको जित भएको बताएका छन् । प्रेस युनियन नवलपरासीद्वारा कावासोतीमा आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा बोल्दै नेता चौधरीले कांग्रेसको संगठनमा नयाँ जीवन दिन अब सुरु गर्नुपर्ने बताए । चौधरीले राष्ट्रिय स्वाधीनतासँग जोडिएको कांग्रेसको आर्थिक अजेन्डाले मात्र देश समृद्धि र विकासको चरणमा प्रवेश गर्ने बताए ।
निर्वाचनमा यस्तो उचारचढावलाई सामान्य रुपमा लिनपर्ने बताउँदै चौधरीले सबै वामपन्थी शक्ति मिल्दा यस्तो नतिजा स्वाभाविक रहेको प्रतिक्रिया दिए । आफू सक्रिय राजनीतिमा पहिलोपटक लागेकाले नवलपरासीमा हालैको निर्वाचनले दिएको सन्देश कांग्रेसले देशभर स्थापित गर्न सक्छ भन्ने विश्वास आफूमा रहेको बताए । नवलपरासीमा ५ वटा सांसद जितेको उदाहरण दिँदै चौधरीले त्यही तरिका अबलम्बन गरे देशभरमा कांग्रेस बलियो र एकढिक्का बनाउन सकिने उदाहरण दिए । नागरिक न्यूजबाट साभार

राम नारायण पंडित सिरहा, २७ मंसिर ।

मिर्चैयामा मोटरसाइकलको ठक्करबाट गम्भिर घाइते भएका साइकल यात्रुको मृत्यु भएको छ । पुर्बपश्चिम लोकमार्ग अन्तर्गत मंगलबार साँझ मिर्चैया नगरपालिका १ स्थित मोटरसाइकलको ठक्करबाट घाइते भएका कल्याणपुर नगरपालिका १० बस्ने करीब ५० बर्षीय चन्देश्बर साहको मृत्यु भएको छ ।

पश्चिमबाट पुर्ब आउँदै गरेको स ८ प ८३३१ नम्बरको मोटरसाइकलले सोहि दिशाबाट साइकलमा सबार भई आउँदै गरेको अबस्थामा साहलाई ठक्कर दिएका थिए । मोटरसाइकलको ठक्करबाट गम्भिर घाइते भएका साहको स्थानिय स्तरमा उपचार सम्भब नभएपछि थप उपचारका लागि बिराटनगर स्थित न्युरो हस्पिटल लगिएपछि डाक्टरले मृत घोषणा गरेको ईलाका प्रहरी कार्यालय मिर्चैयाले जनाएको छ ।

यता, घाइते मोटरसाइकल चालक मिर्चैया नगरपालिका १ बस्ने २६ बर्षीय मुकेश कुमार कापरको प्रहरीको निगरानीमा स्थानिय हस्पिटलमा उपचार भईरहेको छ भने मोटरसाइकल मिर्चैया प्रहरीको नियन्त्रणमा रहेको छ ।

लहान, २६ मंसिर । सिरहामा २०७० सालको दोश्रो संविधानसभा निर्वाचनमा ६ निर्वाचन क्षेत्रमध्ये ५ निर्वाचन क्षेत्रमा विजय भएका कांग्रेस यस पटक एक सिटमा सिमित भएका छन् । हुनत कांग्रेस देशभरीमै पतासाफ भएको छ । सिरहामा विउको लागि नेपाली कांग्रेसका प्रदीप गिरी झिनो मतले विजय भएका छन् । प्रदेशसभामा एक जना पनि कांग्रेसी उम्मेदवार विजय भएका छैन ।
गिरीले २३ हजार ९ सय ५१ मत प्राप्त गरी निर्वाचित भएका हुन् । गिरीका निकटतम् प्रतिद्धन्द्वी बाम गठबन्धनबाट नेकपा एमालेका केन्द्रिय सदस्य गंगाप्रसाद यादव २१ हजार ३ सय ७१ मत ल्याएर पराजित भएका छन् भने फोरमका राजलाल यादव १३ हजार ३ सय ५१ मतका साथ तेस्रो भएका छन् ।
प्रदेशसभामा सिरहा क्षेत्र नं. १ 'क' मा एमालेका लगनलाल चौधरीले ११ हजार ५ सय ४२ मत प्राप्त गरेर विजय भएका छन् भने उनका प्रतिद्धन्द्धी सन्तोष चौधरीले १० हजार ६ सय ९९ मत प्राप्त गरेका थिए । यस्तै क्षेत्र १ 'ख' मा एमालेका अशोक यादवले ११ हजार १ सय १० मत प्राप्त गरेर विजय भएका छन् भने संघीय समाजवादी फोरम नेपालका राजकुमार गुप्ता राजुले १० हजार ६ सय १० मत प्राप्त गरेर पराजय भोग्नु परेको छ ।
उता, सिरहा क्षेत्र नम्बर २ मा कांग्रेस तेस्रो स्थानमा रहेको छ भने माओवादी केन्द्रका सुरेशचन्द्र दासले २० हजार १ सय ४८ मत ल्याएर विजय भएका छन् भने संघीय समाजवादी फोरम नेपालका शत्रुधनप्रसाद कोइरीले १७ हजार २ सय ६० मत प्राप्त गरेका छन् । जसमा 'ख' बाट संघीय समाजवादी फोरमका विजय यादव विजय भएका छन् । र, 'क' बाट माओवादीकै मदनसेन श्रीवास्तव विजय भएका छन् । उता, बाम गठबन्धनका (नेकपा एमाले) का सिरहा क्षेत्र नंं ३ प्रतिनिधी सभा सदस्यमा नेकपा एमालेका केन्द्रिय सदस्य लिलानाथ श्रेष्ठ विजयी भएका छन् । नेकपा एमालेका केन्द्रिय सदस्य लिलानाथ श्रेष्ठले २३२७० मत ल्याई विजयी भएका छन् भने उनका निकटतम प्रतिद्वन्द्वी संघीय समाजवादी फोरम नेपालका अशेश्वर यादवले २१२१८ मतमात्र ल्याएका छन् ।
त्यस्तै सिरहा क्षेत्र नं. ३ को प्रदेश सभा 'क' बाम गठबन्धन (माओवादी केन्द्र) का राम कुमार यादवले ११८६६ मत ल्याइ विजयी भएका छन् भने उनका निकटतम प्रतिद्घन्दी संघीय समाजवादी फोरम नेपालका मनोज सिंहले १०९३३ मत ल्याएका थिए ।
त्यस्तै सिरहा क्षेत्र नं. ३ को प्रदेश सभा 'ख' मा बाम गठबन्धन (नेकपा एमाले) का सिरहा जिल्ला अध्यक्ष प्रमोद कुमार यादव विजय भएका छन् । उनका प्रतिद्धन्द्धी नेपाली कांग्रेसका सुभाष चन्द्र यादव रहेका छन् ।
सिरहा ४ प्रतिनिधि सभाको चुनावमा राजपाका अध्यक्ष मण्डलको सदस्य राजकिशोर यादव २११४४ मत ल्याइ विजयी हुनुभएको छ । उनका प्रतिद्वन्दी माओवादी केन्द्रका अजय शंकर नायकले मात्र १७५७५ मत ल्याएका छन् । सिरहा क्षेत्र नं. ४ 'ख' मा राजपाका सहमहासचिव सुरेश कुमार मण्डल विजयी भएका छन् ।
त्यस्तै सिरहा क्षेत्र नं. ४ को प्रदेश सभा 'ख' मा राष्ट्रिय जनता पार्टी नेपाल (राजपा) का सुरेश कुमार मण्डलले १०४८० मत ल्याई विजयी भएका छन् भने उनका निकटतम प्रतिद्घन्दी नेपाली कांग्रेसका पूर्व सांसद गणेश कुमार मण्डलले ७४९९ मत ल्याएका छन् । सिरहा क्षेत्र नं. ४ को 'क' माओवादी केन्द्रका दिलिप साह विजय भएका छन् ।
सिरहामा कसिलो पडक बनाएका कांग्रेसले प्रदेशसभामा एक जना पनि उम्मेदवार विजय गराउंन नसकेको अवस्था रहेको छ । जहां सिरहामा विगत लामो समयदेखि कांग्रेसले किल्ला गाडेर बसेका थिए तर यस निर्वाचनमा विउको लागि मात्र प्रदीप गिरी विजय भएका छन् ।
गिरी पनि मधेशको मुद्दा उठाएर विजय भएका छन् । कांग्रेससंग आन्दोलन गर्ने शक्ति नरहेको र मुद्दा विहीन भएर राजनीति गरिरहेको आरोप लागेको छ ।